میزان قند خون نرمال
میزان قند خون نرمال | محور پزشکی آسیا
قند خون یا گلوکز خون، قندی است که جهت تامین انرژی از طریق جریان خون به تمام سلول‌های بدن منتقل می‌شود. قند خون معمولا از طریق غذایی که می‌خوریم وارد خون می‌شود. بدن انسان قادر است میزان قند خون را به‌گونه‌ای تنظیم کند که نه خیلی بالا و نه خیلی پایین باشد. حالت پایدار محیط داخلی خون کمک می‌کند تا بدن به عملکرد خود ادامه دهد. فرایند ثابت نگه‌داشتن مواد موجود در محیط داخلی بدن در فیزیولوژی به هموستاز معروف است. قند موجود در خون که به گلوکز معروف است با قند موجود در خوراکی‌ها به‌نام ساکروز متفاوت است. درحقیقت انواع مختلف قند درخون وجود دارد. همانطور که قبلا اشاره کردیم وقتی صحبت از قند خون است منظور قندی به‌نام گلوکز است. سطح گلوکز خون در طول روز متغییر است. به‌عنوان مثال میزان قند خون معمولا بعد از خوردن افزایش یافته و تقریبا 1 ساعت بعد کاهش می‌یابد. طبق تحقیقات به‌عمل آمده سطح قند خون قبل از اولین وعده‌غذایی در طول روز که معمولا صبحانه می‌باشد به پایین‌ترین میزان خود می‌رسد. در صورت بالا بودن قند خون علائمی چون خستگی مفرط، خشکی دهان و تاری دید معمولا در بیمار مشاهده می‌شود. لازم به ذکر است که نه تنها بالا بودن بلکه حتی پایین بودن گلوکز خون نیز دارای علائم می‌باشد. از نشانه‌های پایین بودن قند خون می‌توان به ضعف، پرخاشگری و سردرد اشاره کرد. اگر معمولا در طول روز دارای چنین علائمی هستید توصیه می‌کنیم جهت بررسی میزان قند خون و پیشگیری از علائم حتما در اسرع وقت به پزشک مراجعه نمایید. البته با کمک دستگاه‌های سنجش قند خون که به گلوکومتر معروف هستند می‌توان به‌راحتی در خانه سطح گلوکز خون را چک کرد. کاربرد دستگاه‌های سنجش قند خون بسیار راحت و بدون درد بوده و می‌توان در عرض کمتر از 15 ثانیه از میزان قند خون مطلع شد. برای دریافت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر در باره‌ی نحوه ی کارکرد و خرید دستگاه های اندازه گیری قند خون خانگی از کارشناسان ما در شرکت محور پزشکی آسیا با شماره‌های 4-88991471 تماس بگیرید.
قند خون چه کاری انجام می دهد؟
هنگام مصرف کربوهیدرات‌ها ازجمله قند و ساکروز بدن آن را به قند ساده گلوکز تبدیل می‌کند تا بتواند انرژی مورد نیاز را تامین کند. گلوکز زمانی می‌تواند وارد سلول‌های بدن شود که در جریان خون بدن انسولین کافی وجود داشته باشد. عدم وجود انسولین موجب از دست رفتن سلول‌های بدن می‌شود.
قند خون نرمال چند است؟
سطح قند خون به میزان گلوکز موجود در خون اتلاق می‌شود. سطح قند خون گاهی سطح گلوکز سرم نیزنامیده می‌شود. همانطور که قبلا اشاره کردیم میزان قند خون نرمال در طول روز متغییر است. میزان قند خون ناشتای افرادی که بیماری دیابت ندارند باید زیر 100 میلی‌گرم در دسی‌لیتر باشد. قبل از غذا میزان قندهای طبیعی خون معمولا 70-99 میلی‌گرم در دسی لیتر هستند. 2 ساعت بعد از غذا میزان قند خون نرمال باید کمتر از 140 میلی‌گرم در دسی‌لیتر باشد. برای درک بهتر می‌توانید جدول زیر را مطالعه کنید.
چرا میزان قند خون اهمیت دارد؟
چکاپ سطح گلوکز خون این امکان را فراهم می‌کند تا بدون نگرانی خوراکی‌های خود را انتخاب کنید، با اعتماد به‌نفس زندگی کنید و با انگیزه بتوانید میزان قند خون نرمال خود را حفظ کنید. کنترل سطح گلوکز خون اهمیت فراوانی دارد. بالا بودن قند خون برای مدت طولانی خطر ابتلا به عوارض دیابت را افزایش می‌دهد. عوارض ناشی از بیماری دیابت شامل:
- بیماری کلیه
- آسیب عصبی
- اختلالات شبکیه چشم
- ناراحتی قلبی
- سکته مغزی
شاید مشکلات و عوارض دیابت ترسناک به‌نظر برسند اما نکته اصلی این است که با کنترل میزان قند خون نرمال می‌توان عوارض ناشی از دیابت را به حداقل رساند. پیشرفت‌های کوچک می‌توانند تغییرات چشمگیری ایجاد کنند به‌شرط این‌که بیمار بتواند برای مدت طولانی جهت کنترل گلوکز خون وقت و انرژی کافی صرف کرده و پیشرفت‌ها را حفظ کند.
روش اندازه‌گیری قند خون
راه‌های مختلف اندازه‌گیری میزان گلوکز خون عبارتند از:
نوک انگشت
نوک انگشت بیمار را با سوزن کوچک دستگاه قند خون (لانست) نیشتر بزنید، نوک انگشت را فشار دهید تا خون خارج شود سپس یک قطره از خون را روی نوار تست خون قرار دهید. در مرحله آخر نوار تست خون را داخل دستگاه گلوکومتر قرار دهید تا میزان قند خون بیمار در صفحه نمایشگرنشان داده شود. ظرف کمتر از 15 ثانیه می‌توان سطح گلوکز خون بیمار را مشاهده و اطلاعات را برای آینده ذخیره کرد. برخی از دستگاه‌های گلوکومتر می‌توانند میانگین سطح قند خون بیمار را در طول یک دوره نشان دهند. از مزایای دیگر این دستگاه‌ها این است که جداول و نمودارهای تست‌های گذشته قابل رویت است. دستگاه قند خون و نوارهای تست قند را می توان از داروخانه‌های محله تهیه کرد.
اندازه‌گیری قند خون از نقاط دیگر بدن با کمک دستگاه قند خون
دستگاه‌های قند خون جدید این امکان را فراهم می کنند تا بتوان از نقاط دیگر بدن بیمار مانند بالای بازو، پیشانی، نوک انگشت شست و ران پا سطح قند خون را اندازه‌گیری کرد. البته شایان ذکر است که نتایج حاصل از تست خون نقاط دیگر بدن اغلب با نتیجه تست نوک انگشت کمی متفاوت است. نکته جالب این است که سطوح قند خون نوک انگشت سریع‌تر از نقاط دیگر بدن تغییر می‌کند. به‌عنوان مثال بعد از وعده غذایی و یا ورزش می‌توان شاهد تغییر سریع در میزان قند خون بود.
چه موقع باید قند خون را اندازه گرفت؟
شاید نیاز باشد چندین بار در طول روز ازجمله قبل از غذا یا ورزش، هنگام خواب، قبل از رانندگی و حتی هنگامی که احساس می‌کنید دچار افت قند شده‌اید قند خون را اندازه گرفت. بدن هر فردی متفاوت است بنابراین بهتر است درخصوص زمان و این که چند وقت یک‌بار باید قند خون را چک کرد با پزشک مشاوره کرد. افرادی که دارای بیماری دیابت هستند احتمالا باید بیشتر قند خون نرمال خود را چک کنند.
قند خون بالا یا هیپوگلیسمی
علائم رایج قند خون بالا شامل:
- تکرر ادرار
- احساس تشنگی
- خوردن غذای زیاد بدون اضافه کردن وزن
- خستگی مفرط
- خشکی یا خارش پوست
- عفونت‌های مکرر
قند خون بیشتر از 180 میلی‌گرم در دسی لیتر بالاتر از حد طبیعی محسوب می‌شود و ممکن است منجر به علائم قند خون بالا شود. البته باید خاطر نشان کرد که گاهی اوقات قند خون بالا ممکن است بدون علائم باشد. قند بالای 300 میلی‌گرم در دسی‌لیتر نشانگر دیابت شدید است. اگر به‌مدت 2 روز گلوکز بالای 250 میلی‌گرم در دسی لیتر باشد بهتر است با پزشک درمیان گذاشته و توصیه‌های ویژه درمانی را رعایت کرد. سطح قندخون بالای 300 میلی‌گرم در دسی‌لیتر بیش از 1 هفته می‌تواند منجر به علائم حادی شود. علائم گلوکز بالای 300 میلی‌گرم در دسی لیتر عبارتند از:
- حالت تهوع
- خواب‌آلودگی
- تاری دید
- اضطراب
- سرگیجه خصوصا بعد از بلند شدن از حالت نشسته و یا خوابیده
راه‌های درمان قندخون بالا:
- مصرف دارو طبق تجویز پزشک
- مصرف کربوهیدرات کم در وعده‌های غذایی
- ورزش منظم طبق راهنمایی پزشک
قند خون پایین
هنگامی که قند خون به‌سرعت کاهش می‌یابد و یا زمانی‌که دستگاه قند خون عدد 50 تا 70 میلی‌گرم در دسی‌لیتر را نشان می‌دهد در صورت مصرف داروهای دیابت ممکن است علائم اولیه قند خون پایین از جمله:
- لرزش بدن
- تعریق
- طپش تند قلب
- سردرد
- گرسنگی
- ضعف
- خستگی مفرط
- تاری دید
- اضطراب
- تحریک‌پذیری
- سرگیجه
خود را در بیمار نشان دهد. قند خون پایین 50 شرایط حاد و مساله بسیار جدی است که باید حتما پیگیری شود. این شرایط می‌تواند منجر به علائم مهم و خطرناکی شود. علائم ناشی از گلوکز پایین 50 میلی‌گرم در دسی لیتر شامل:
- اختلال در تمرکز
- اضطراب
- از دست دادن هوشیاری
- تشنج
اگر در طول هفته دوبار دچار افت قند شدید (پایین 50 میلی‌گرم در دسی‌لیتر) شدید با پزشک خود در میان گذاشته و برنامه درمانی خود را دنبال کنید. جهت درمان قند خون کمتر از 70 میلی‌گرم در دسی‌لیتر می‌توان یکی از راه‌های درمانی زیر را انجام داد:
- نوشیدن 1 و یا نصف فنجان آب‌میوه، شیر بدون چربی و نوشیدنی گازدار (سودا)
- جویدن 5 تا 6 عدد آب‌نبات سفت
- مصرف 4 قرص گلوکز
- مصرف ژل گلوکز
سپس قندخون را بعد از 15 دقیقه دوباره چک کنید. اگر گلوکز خون همچنان پایین 70 میلی‌گرم در دسی لیتر باشد بهتر است قند بیشتری مصرف کنید. درصورت متوقف نشدن علائم ناشی از افت قند با پزشک خود تماس گرفته و درخواست کمک پزشکی کنید. اگر قند خون به وضعیت طبیعی خود بازگشت خوردن میان‌وعده و وعده‌های غذایی برنامه‌ریزی شده را فراموش نکنید.
مرتبط: جدول قند خون نرمال، میزان قند خون نرمال در بارداری، میزان قند خون نرمال در کودکان، قند خون نرمال در سن 50 سالگی، قند خون ۱۰۸، قند خون نرمال ناشتا برای کودکان، قند خون 106، میزان قند خون نرمال در نوزادان